Pháp Y Tần Minh - Quyển 5: Người Sóng Sót
Vụ án thứ 10 - Chết nóng giữa tuyết lạnh (2)
Bước đầu đã xác định được hành vi di chuyển thi thể, chúng tôi lại càng có lòng tin. Sau khi khám nghiệm thi thể, chúng tôi sẽ nắm được nguyên nhân tử vong, từ đó xác định tính chất của vụ án, rồi chỉ đạo công tác điều tra tiếp theo.
Phòng Cảnh sát đường sắt không có phòng giải phẫu thi thể, họ thường dùng phòng giải phẫu của Phòng Cảnh sát thành phố Long Phiên.
Thi thể vừa được đặt lên bàn giải phẫu, chúng tôi liền dùng nhiệt kế hậu môn để đo nhiệt độ thi thể.
“Có vấn đề.” Tôi nói.
“Vấn đề gì?” Sư huynh hỏi.
“Đã hỏi bên đài khí tượng chưa?” Tôi hỏi, “Tối qua tuyết bắt đầu rơi lúc mấy giờ?”
“3 giờ sáng hôm nay.” Sư huynh nói, “Rơi cho đến hơn 5 giờ, rất lớn.”
“5 giờ, lúc Lão Bát phát hiện thi thể, bên cạnh không có dấu chân nào.” Tôi nói, “Có thể thi thể đã được chuyển đến đường ray từ 3 giờ sáng.”
Sư huynh gật đầu.
Tôi nói, “Khi thi thể được chuyển đến đó, co cứng tử thi đã đạt mức cực đại, thế nên hai khuỷu tay chống đỡ cơ thể mới không bị trọng lực tác động mà thay đổi tư thế.”
Sư huynh tiếp tục gật đầu lắng nghe.
Tôi nói tiếp, “Thi thể của nạn nhân đã co cứng, theo quy luật của co cứng tử thi, chắc hẳn đã chết khoảng mười hai tiếng. Nói cách khác, theo tình trạng co cứng tử thi và hiện trường, nạn nhân đã chết khoảng mười hai tiếng, trước 3 giờ sáng.”
“Tử vong vào khoảng 3 giờ chiều hôm qua.” Hàn Lượng thể hiện tài năng toán học của mình.
Tôi nói, “Bây giờ là 9 giờ sáng, nói vậy, theo tình trạng co cứng tử thi, nạn nhân chắc đã chết được mười tám tiếng.”
“Ừm, từ 3 giờ chiều hôm qua đến hiện tại, mười tám tiếng.” Hàn Lượng nói.
Tôi vừa xem nhiệt kế vừa nói, “Với thời tiết mùa đông lạnh lẽo, nhiệt độ thi thể giảm xuống rất nhanh, nên thời gian tử vong phải nhân 0,7. Nếu nạn nhân đã chết mười tám tiếng, vậy nhiệt độ thi thể phải giảm xuống khoảng 18°C mới đúng.”
“Cái này tôi biết tính.” Hàn Lượng đảo mắt nói, “Tiết trời xuân thu, ở mười tiếng đầu tiên, mỗi tiếng thi thể giảm 1°C, sau đó mỗi tiếng giảm 0,5°C. Nếu nhiệt độ thi thể là 19°C, đã giảm 18°C so với thân nhiệt người bình thường, hẳn là đã chết hai mươi sáu tiếng. Hai mươi sáu nhân với 0,7, ước chừng mười tám tiếng.”
“Nhưng nhiệt độ thi thể mà tôi đo được là 23°C.” Tôi nói, “Chỉ giảm 14 độ, thời tiết xuân thu thì tình trạng này hẳn là đã chết mười tám tiếng, nhưng thời tiết ngày đông thì chỉ hơn mười hai tiếng thôi.”
“Nói cách khác, tốc độ giảm nhiệt của thi thể chậm hơn thời gian co cứng tử thi sáu tiếng.” Hàn Lượng nói, “Như vậy nảy sinh mâu thuẫn rồi. Nếu nạn nhân chết cách đây mười hai tiếng, vậy khi được chuyển đến đường ray lúc 3 giờ sáng, các khớp lớn vẫn chưa bị co cứng, không thể giữ tư thế đó được.”
Tôi gật đầu thật mạnh.
“Thời gian tử vong thường có sai lệch, nhưng không thể sai lệch đến sáu tiếng được.” Sư huynh nói.
“Haiz, điều tra vụ án vẫn nên chú ý những điểm lớn, bỏ qua những điểm nhỏ.” Tôi nói, “Có điểm mâu thuẫn cũng rất bình thường, không ảnh hưởng đến công việc khác của chúng ta.”
“Nhưng điểm mâu thuẫn này cần có lời giải thích hợp lý mới được.” Hàn Lượng nói.
Tôi nói, “Còn nhiều chuyện chưa biết, rất khó để suy đoán, nhưng lời giải thích hợp lý có rất nhiều. Chẳng hạn như sau khi tử vong, thi thể vẫn luôn được giữ trong môi trường ấm.”
“Có lý.” Sư huynh nói, “Nhưng khu vực các tỉnh miền Trung của chúng ta hầu như đều không ấm, thời tiết thế này, nhiệt độ trong nhà cũng không được khoảng 20°C như xuân thu nữa. Sai lệch sáu tiếng đồng hồ, vả lại đã xác định thi thể được chuyển đến lúc 3 giờ sáng, trước khi chuyển, co cứng tử thi đã hình thành rồi, việc này rất khó giải thích được.”
“Tạm gác qua một bên đi, còn rất nhiều việc phải làm.” Tôi nói, “Việc cần thiết bây giờ không phải giải thích điểm mâu thuẫn về thời gian tử vong mà là xác định nguyên nhân tử vong và nhận dạng nạn nhân.”
Nạn nhân gần như trần trụi nên không có vật dụng gì có thể dùng để nhận dạng danh tính. Ngay cả chiếc qυầи ɭóŧ còn sót lại kia cũng không có thương hiệu nhãn mác gì, thật sự không biết bắt đầu từ đâu.
Chúng tôi không bỏ cuộc, kiểm tra kỹ bề mặt da của thi thể, hy vọng phát hiện đặc điểm nào đó có thể nhận dạng danh tính nạn nhân, đồng thời tìm kiếm vết thương ngoài da của thi thể.
“Bên sườn phải của nạn nhân có vết sẹo!” Sư huynh thốt lên.
Da của nạn nhân rất đẹp, cũng không phải sẹo lồi, vết sẹo bên sườn phải nạn nhân như ẩn như hiện, lẫn vào trong đường vân da. Nếu không phải sư huynh tinh mắt, rất có khả năng sẽ bị bỏ sót.
“Vết mổ bên sườn?” Tôi lẩm nhẩm, trong đầu lướt qua các loại phẫu thuật khác nhau, “Phẫu thuật gì thì mổ từ bên sườn nhỉ? Mổ thận?”
“Lát nữa mổ khoang bụng ra thì biết ngay, không phải sao?” Sư huynh suy nghĩ rất đơn giản và trực quan.
Tôi gật đầu, tiếp tục kiểm tra bên ngoài thi thể. Thi thể gần như không có vết thương bên ngoài nào, đặc biệt là những nơi dễ chịu thương tổn như cổ, mũi cũng không nhìn thấy vết thương nào. Vết thương duy nhất chính là các ngón tay của nạn nhân.
Tất cả những đầu ngón tay của nạn nhân đều bị rách da. Nhưng vì thời tiết giá lạnh, không thấy bị chảy máu. Miệng vết thương trắng bợt, lộ ra những tơ máu nhạt nhạt bên trong. Thậm chí có hai ba ngón tay mất hết móng, lớp biểu bì màu đỏ tươi dưới móng lộ hẳn ra ngoài.
“Xem ra những miệng vết thương này đều còn rất mới.” Sư huynh nói.
“Xem ra những miệng vết thương này từng bị người khác lau chùi xử lý. Vì người đã chết, trời lại lạnh nên mới xuất hiện tình trạng trắng bợt như thế này.” Tôi nói.
“Biết đâu có khả năng khác.” Lâm Đào nói.
Tôi và sư huynh nhìn Lâm Đào đầy trông đợi.
Lâm Đào nói, “Lúc nhỏ tôi có nghe mẹ nói, có một loại ma chuyên cắn vào móng tay người. Chỗ chúng tôi có một hàng xóm, mỗi khi vào màn chuẩn bị ngủ thì ngón tay đều rách ra. Hôm sau vừa lành lại, đến tối lại rách. Sau này mẹ của người hàng xóm đó rước một bức tượng Phật về để trong nhà mới hết.”
“Hừ!” Tôi và sư huynh đồng thanh tỏ ý coi thường.
“Thật đấy!” Lâm Đào trợn mắt nói.
Tôi không thèm để ý Lâm Đào, nói, “Vết thương này thật sự phải chú ý. Tuy vết thương nhẹ, không dẫn đến tử vong, nhưng cơ chế hình thành thế nào chưa biết.”
“Có khi nào hung thủ biết chúng ta sẽ quan sát tình trạng tím tái trên đầu ngón tay để phán đoán nạn nhân có trải qua quá trình ngạt khí hay không nên cố ý phá hoại các đầu ngón tay?” Sư huynh đoán.
Tôi lắc đầu, nói, “Lớp biểu bì bên dưới móng vẫn còn, chỉ có đầu ngón tay bị thương.”
“Vậy thì lạ quá.”
“Vả lại, không tồn tại dấu hiệu ngạt khí.” Tôi chỉ vào thi thể, nói, “Cơ chế gây ra ngạt khí cơ học có chín cách: siết cổ, thắt cổ, chết đuối, ngạt thở, nghẹn, bịt đường thở, bóp cổ, còn có khoang bụng bị đè ép và ngộp thở do tư thế. Theo tình trạng thi thể, ngoài nghẹn và ngạt thở ra thì những cái khác đều có thể loại trừ.”
“Thi thể không có dấu hiệu ngạt khí rõ rệt.” Sư huynh nói, “Biểu bì bên dưới móng tay bình thường, môi bình thường, mí mắt tái nhợt, rõ ràng cả nghẹn và ngạt thở đều không phải.”
“Tôi không đợi được nữa.” Dứt lời, tôi mở khoang bụng của nạn nhân ra.
Cắt sụn sườn của nạn nhân, lấy xương ức ra, mở mạc nối lớn của ổ bụng, toàn bộ khoang bụng của nạn nhân lộ ra trước mắt chúng tôi. Nhìn tổng thể rất bình thường.
Thứ nhất, sắp xếp bình thường, không có cơ quan nội tạng nào nằm sai vị trí; thứ hai, bề ngoài bình thường, không có vết rách vỡ nào, trong khoang bụng cũng không có tụ máu và chất dịch nào.
“Xem ra không giống ngoại thương dẫn đến tử vong, cũng không có dấu hiệu ngạt khí.” Sư huynh hơi hoảng loạn.
99% sau khi giải phẫu thi thể, pháp y liền đoán được phần nào nguyên nhân tử vong ngay. Nhưng cho đến hiện tại, nguyên nhân tử vong của thi thể này là gì, chúng tôi vẫn chưa có chút đầu mối nào.
Tôi không vội lấy nội tạng của nạn nhân ra, mà tỉ mỉ tách phần cổ ra trước, kết quả không ngoài dự đoán, phần cổ nạn nhân không hề chịu tác động của bất kỳ ngoại lực nào, bình thường đến không thể bình thường hơn.
Tôi và sư huynh tiếp tục cùng nhau mở hộp sọ nạn nhân, cả bộ não cũng bình thường đến không thể bình thường hơn.
“Chuyện… chuyện gì thế này?” Sư huynh mở màng tim nạn nhân, quan sát kỹ, “Cũng không giống đột tử, thường thì đột tử do lên cơn nhồi máu cơ tim, nhưng tim người này vô cùng bình thường, cả phù tim, nhiễm mỡ gì đó đều không có.”
Tuy có rất nhiều bệnh có thể dẫn đến tử vong, cần xét nghiệm bệnh lý pháp y để xác định, nhưng thông thường, thi thể bị như vậy, tim đều có ít nhiều thay đổi, chẳng hạn như tim phù lớn, vách tim dày lên… đều có thể nhìn thấy bằng mắt thường và có thể đoán được căn bệnh.
Tôi cũng thấy rối rắm, đưa tay sờ vào đốt sống cổ của nạn nhân, xem thử có phải lực trượt do ma sát trên cổ dẫn đến chấn thương cột sống mà tử vong hay không, nhưng đốt sống cổ không hề bị thương.
“Nhìn chung, chúng ta vẫn chưa tìm ra nguyên nhân tử vong.” Tôi nói, “Con người tử vong, không ngoài sáu loại khả năng. Một là bệnh tật, bao gồm cả già yếu mà chết, nhưng nạn nhân nhìn qua chỉ có 30 đến 40 tuổi, giữ gìn sức khỏe rất tốt, cơ quan nội tạng đều bình thường; hai là ngộ độc, trong thực quản nạn nhân không có chất nôn mửa, cũng không có các dấu hiệu thay đổi thường thấy khi ngộ độc như vết hoen tử thi, điểm xuất huyết, đồng tử…; ba là ngạt khí, lúc nãy đã loại trừ rồi; bốn là ngoại thương, cũng đã loại trừ; năm là điện giật chết, trên thi thể không có vết điện giật, không phù hợp; sáu là do nhiệt độ, những người có mặt ở đây đều đã nhất trí, không phù hợp với đặc điểm của nạn nhân chết cóng.”
“Không phù hợp với cái nào cả.” Sư huynh thở dài.
Tôi nói, “Đừng vội, cũng có khả năng trúng phải chất độc đặc biệt nào đó, hoặc có bệnh nào đó mà mắt thường không thể nhìn ra dẫn đến tử vong. Chớ quên, chúng ta vẫn còn rất nhiều phương pháp hỗ trợ.”
“Vậy hai người chúng ta lấy mẫu gan đi, một phần đưa đi xét nghiệm độc tố, một phần đưa đến chỗ Trưởng khoa Phương Tuấn Kiệt tiến hành xét nghiệm bệnh lý.” Sư huynh nói.
Tôi gật đầu, bắt đầu lấy nội tạng ra theo trình tự và lấy mẫu từng nội tạng một.
Khi lấy thận, tôi mò tới mò lui trong ổ thận bên trái, chợt ngây người nói, “Không có thận trái! Nạn nhân thiếu một quả thận!”
“Hả?! Có khi nào là do bọn trộm nội tạng làm không?!” Lâm Đào nói.
“Cậu ngốc à.” Tôi nói, “Làm khoa học bao nhiêu năm nay, lại còn nói đến săn nội tạng? Hơn nữa, trộm nội tạng mà không để lại vết thương? Dùng siêu năng lực lấy ra chắc?”
“Chẳng phải có vết sẹo đó sao?” Lâm Đào nói, “Không đúng, vết sẹo đó lành rồi.”
Tôi cười cười lắc đầu, nói, “Vết sẹo này soi kỹ cũng nhìn không rõ, chắc là từ ba năm trước rồi. Chẳng lẽ người này từng bán thận?”
Sư huynh nói, “Không đúng, vết sẹo là ở bên phải mà? Nhưng bị mất là thận trái! Đâu có lý nào lấy thận trái mà lại mổ từ bên phải?”
Tôi ngẩn ra hồi lâu, đưa tay mò vào trong khoang bụng nạn nhân lần nữa rồi nói, “Không có bất kỳ chỉ khâu phẫu thuật hay vết may nào cả. Người này bẩm sinh chỉ có một quả thận!”
“Vậy vết mổ bên phải là sao?” Sư huynh vừa nói xong thì lấy quả thận bên phải ra.
“Trên thận phải rõ ràng có vết sẹo khâu hậu phẫu thuật, thậm chí còn thấy được ít chỉ khâu vẫn chưa tiêu hết.”
“Nếu đúng là vậy”, tôi thở dài nói, “vết sẹo bên phải là do làm phẫu thuật thận. Người này chỉ có một quả thận, nhưng tiếc thay quả thận duy nhất này lại xuất hiện khối u, không còn cách nào khác, không thể cắt bỏ hoàn toàn, chỉ có thể tiến hành phẫu thuật tách khối u.”
“Có ý gì? Vì sao không thể cắt bỏ hoàn toàn?” Lâm Đào hỏi.
“Vị trí của thận quá sâu, nếu là khối u ác tính thì không thể nào cắt sạch được.” Tôi nói, “Với người bình thường mà nói, cách tốt nhất là cắt bỏ một quả thận, quả còn lại vẫn có thể duy trì chức năng của nó. Nhưng với người chỉ có một quả thận, không thể cắt bỏ quả thận duy nhất của anh ta được, cũng không thể giữ khối u ác tính kia lại, vì vậy chỉ có thể tiến hành phẫu thuật tách khối u. Nhìn vết sẹo này, chính là vết sẹo sau khi thận được lấy ra, tách bỏ khối u rồi trả lại vị trí ban đầu.”
“Bây giờ y học đã phát triển đến thế cơ à?” Lâm Đào nói, “Cơ quan nội tạng lấy ra lấy vào như trò chơi thế này.”
“Không giống trò chơi đâu.” Tôi nói, “Theo tôi được biết, loại phẫu thuật này chỉ một, hai bệnh viện làm được thôi, những ca thành công cũng không nhiều.”
“Người này xem như sống sót sau kiếp nạn rồi, nhưng sống rồi lại gặp một kiếp nạn khác.” Lâm Đào nói, “Đáng tiếc, thật đáng tiếc!”
“Theo tôi thấy, không chỉ là đáng tiếc đâu.” Tôi cười thần bí, “Đã có cách nhận dạng danh tính hay như thế, sao không lập tức cử người đi làm rõ danh tính nạn nhân đi?”
Lâm Đào sửng sốt, “Đúng quá! Tôi đi thông báo cho điều tra viên ở Phòng Cảnh sát đường sắt ngay đây. Kiểm tra những người phẫu thuật tách khối u thận thành công vào ba năm trước.”
“Đợi đã.” Tôi gọi Lâm Đào lại trước khi cậu ta chạy ra ngoài, “Đợi chúng tôi xem xong khớp mu đã, có thể xác định mục tiêu cần tìm chính xác hơn.”
Để tránh chậm trễ, chúng tôi lập tức lấy khớp mu của nạn nhân ra, sau khi tách các mô mềm đã ước tính được tuổi tác của nạn nhân. Tuy từng làm phẫu thuật, tuy nạn nhân giữ gìn sức khỏe rất tốt, nhưng nhìn vào khớp mu có thể thấy, anh ta chỉ có 31 tuổi, không hợp với gương mặt trông giống gần 40 kia.
“Đi đi, người từng phẫu thuật tách khối u thận thành công, khoảng 30 tuổi.” Tôi cười, hất cằm với Lâm Đào, tỏ ý cậu ta có thể đi thông báo cho điều tra viên rồi.
*
Sau khi lấy từng bộ phận ra, ghi chú, chụp ảnh, cố định xong, chúng tôi chia thành hai hướng đưa mẫu đến Sở Cảnh sát tỉnh và khoa Pháp y để tiến hành hóa nghiệm độc tố và xét nghiệm bệnh lý pháp y.
Tuy chúng tôi đã dán nhãn “khẩn cấp”, dặn đi dặn lại là phải nhanh chóng đưa ra kết luận, nhưng vẫn nhận được câu trả lời là nhanh nhất phải sáng hôm sau mới có kết quả được.
Về việc điều tra danh tính của nạn nhân, cần đến các bệnh viện lớn ở Bắc Kinh, Thượng Hải để tiến hành, cũng cần một thời gian nhất định. Vụ án vì thế mà bị trì hoãn.
Sau khi đưa mẫu đi xét nghiệm, tôi chợt nhớ ra một chuyện đáng chú ý.
“Đi thôi, đến nơi làm việc của công nhân bảo trì đường sắt ở gần hiện trường.” Tôi nói với Hàn Lượng.
“Sao vậy? Muốn tìm người báo án để tìm hiểu tình hình à?” Hàn Lượng lười biếng vươn vai nói.
“Đúng vậy.”
Suốt chặng đường im lặng, xe chúng tôi đến dưới một tòa nhà gạch, trước cổng treo một tấm bảng lớn: Đường sắt Long Phiên đoạn số 6.
Lão Bát đang vắt tréo chân, cầm một ly trà, ung dung tự đắc ngồi trước máy tính. Thấy ba người chúng tôi đến thì lật đật đứng dậy, nói, “Chào các lãnh đạo, còn việc gì nữa sao?”
“Trí nhớ tốt thật, còn nhớ chúng tôi.” Tôi cười cười, ngồi xuống chiếc ghế bằng gỗ bên cạnh, đưa tay mời anh ta ngồi.
“Có việc gì thế ạ?” Lão Bát hỏi.
Tôi chỉ túi dụng cụ treo trên eo anh ta, nói, “Tôi có hứng thú với thứ này, có thể cho tôi xem thử chút không?”
Lão Bát không chút chần chừ, mở khóa dây thắt lưng trên bụng, đưa túi dụng cụ cho tôi.
Đây là một sợi dây lưng da bình thường, giữa sợi dây treo một túi đựng dụng cụ chia thành nhiều ngăn, mỗi ngăn đều treo một loại dụng cụ.
Nếu bỏ dụng cụ vào trong túi, cầm trên tay, hiển nhiên không tiện như đeo bên eo.
Tôi quét mắt qua vài món dụng cụ, liền lấy một vật giống chiếc búa ra, hỏi, “Đây là cái gì?”
Lão Bát nói, “Búa sửa đường sắt, đây là dụng cụ quan trọng nhất đấy.”
Chiếc búa có cán gỗ, đầu búa bằng gang, rất cứng và nặng. Một đầu búa có hình vuông, đầu còn lại trông giống như chiếc dùi, mũi dùi rất nhọn. Nối hai đầu búa và dùi lại là thân búa hình tròn, thân búa nối với chiếc cán bằng gỗ. Mặt bên của chiếc búa có một ký hiệu nhô lên, phía trên là ba phần tư hình tròn, phía dưới là hình giống như chữ “thượng” (1), tạo thành ký hiệu đường sắt.
(1) Chữ “thượng” (上): chữ Hán.
Hình dạng vết thương trên đầu ba nạn nhân án liên hoàn nhóm A và chị Bảo chợt hiện lên trong đầu tôi.
Tôi vừa sờ từng phần một của chiếc búa sửa đường vừa nói, “Có cạnh, hình nón, nửa hình tròn.”
Lâm Đào đứng bên cạnh nhìn vẻ mặt và động tác kỳ lạ của tôi, không hiểu chuyện gì. Đột nhiên cậu ấy chợt hiểu ra.
Tôi quay đầu nhìn Lâm Đào, cả hai đồng thanh nói, “Giống hệt!”
“Búa sửa đường mà công nhân bảo trì đường sắt các anh dùng đều như thế này à?” Tôi hỏi Lão Bát.
Vẻ mặt Lão Bát mờ mịt, nói, “Mấy nghìn công nhân bảo trì đường sắt chúng tôi đều được phát búa, tất nhiên là giống nhau rồi.”
“Cảm ơn.” Tôi vui mừng quá đỗi, tạm biệt ra về.
“Ý anh nói, hung thủ của án liên hoàn nhóm A là công nhân bảo trì đường sắt?” Hàn Lượng hỏi khi chúng tôi lên xe.
Tôi gật đầu, nói, “Thật sự đã trút bỏ được một gánh nặng trong lòng! Tôi vẫn luôn không hiểu hung khí rốt cuộc là gì! Hôm nay đã biết, chắc chắn chính là chiếc búa sửa đường!”
“Nhưng làm sao anh lại nghĩ được vậy?” Lâm Đào hỏi.
Tôi nói, “Chắc là ý trời. Hôm nay, khi tôi đến hiện trường, thấy vật này treo trên eo Lão Bát. Tôi liền nghĩ ngay đến vết trầy bên trong tủ quần áo khi chị Bảo bị hại.”
“Tôi nhớ ra rồi.” Lâm Đào nói, “Lúc đó chúng ta còn nghĩ, vì sao hung thủ trốn trong tủ quần áo, dùng vật cứng gì để vạch lên vách tủ, còn vạch một mảng lớn thế kia!”
“Hiển nhiên là do vô ý, hơn nữa vạch lên vách trong cửa tủ, là một vật cứng có kích thước khá lớn.” Tôi nói, “Nếu hung thủ cũng đeo túi đựng dụng cụ trên eo, ngồi trong tủ quần áo, khẽ cử động một cái thì túi dụng cụ cũng sẽ để lại dấu vết trên vách tủ rồi.”
“Nhưng anh trực tiếp tìm đến Lão Bát như thế, không sợ anh ta chính là hung thủ à?” Lâm Đào hỏi.
Tôi lắc đầu, “Tôi có thể khẳng định, không phải anh ta.”
Phòng Cảnh sát đường sắt không có phòng giải phẫu thi thể, họ thường dùng phòng giải phẫu của Phòng Cảnh sát thành phố Long Phiên.
Thi thể vừa được đặt lên bàn giải phẫu, chúng tôi liền dùng nhiệt kế hậu môn để đo nhiệt độ thi thể.
“Có vấn đề.” Tôi nói.
“Vấn đề gì?” Sư huynh hỏi.
“Đã hỏi bên đài khí tượng chưa?” Tôi hỏi, “Tối qua tuyết bắt đầu rơi lúc mấy giờ?”
“3 giờ sáng hôm nay.” Sư huynh nói, “Rơi cho đến hơn 5 giờ, rất lớn.”
“5 giờ, lúc Lão Bát phát hiện thi thể, bên cạnh không có dấu chân nào.” Tôi nói, “Có thể thi thể đã được chuyển đến đường ray từ 3 giờ sáng.”
Sư huynh gật đầu.
Tôi nói, “Khi thi thể được chuyển đến đó, co cứng tử thi đã đạt mức cực đại, thế nên hai khuỷu tay chống đỡ cơ thể mới không bị trọng lực tác động mà thay đổi tư thế.”
Sư huynh tiếp tục gật đầu lắng nghe.
Tôi nói tiếp, “Thi thể của nạn nhân đã co cứng, theo quy luật của co cứng tử thi, chắc hẳn đã chết khoảng mười hai tiếng. Nói cách khác, theo tình trạng co cứng tử thi và hiện trường, nạn nhân đã chết khoảng mười hai tiếng, trước 3 giờ sáng.”
“Tử vong vào khoảng 3 giờ chiều hôm qua.” Hàn Lượng thể hiện tài năng toán học của mình.
Tôi nói, “Bây giờ là 9 giờ sáng, nói vậy, theo tình trạng co cứng tử thi, nạn nhân chắc đã chết được mười tám tiếng.”
“Ừm, từ 3 giờ chiều hôm qua đến hiện tại, mười tám tiếng.” Hàn Lượng nói.
Tôi vừa xem nhiệt kế vừa nói, “Với thời tiết mùa đông lạnh lẽo, nhiệt độ thi thể giảm xuống rất nhanh, nên thời gian tử vong phải nhân 0,7. Nếu nạn nhân đã chết mười tám tiếng, vậy nhiệt độ thi thể phải giảm xuống khoảng 18°C mới đúng.”
“Cái này tôi biết tính.” Hàn Lượng đảo mắt nói, “Tiết trời xuân thu, ở mười tiếng đầu tiên, mỗi tiếng thi thể giảm 1°C, sau đó mỗi tiếng giảm 0,5°C. Nếu nhiệt độ thi thể là 19°C, đã giảm 18°C so với thân nhiệt người bình thường, hẳn là đã chết hai mươi sáu tiếng. Hai mươi sáu nhân với 0,7, ước chừng mười tám tiếng.”
“Nhưng nhiệt độ thi thể mà tôi đo được là 23°C.” Tôi nói, “Chỉ giảm 14 độ, thời tiết xuân thu thì tình trạng này hẳn là đã chết mười tám tiếng, nhưng thời tiết ngày đông thì chỉ hơn mười hai tiếng thôi.”
“Nói cách khác, tốc độ giảm nhiệt của thi thể chậm hơn thời gian co cứng tử thi sáu tiếng.” Hàn Lượng nói, “Như vậy nảy sinh mâu thuẫn rồi. Nếu nạn nhân chết cách đây mười hai tiếng, vậy khi được chuyển đến đường ray lúc 3 giờ sáng, các khớp lớn vẫn chưa bị co cứng, không thể giữ tư thế đó được.”
Tôi gật đầu thật mạnh.
“Thời gian tử vong thường có sai lệch, nhưng không thể sai lệch đến sáu tiếng được.” Sư huynh nói.
“Haiz, điều tra vụ án vẫn nên chú ý những điểm lớn, bỏ qua những điểm nhỏ.” Tôi nói, “Có điểm mâu thuẫn cũng rất bình thường, không ảnh hưởng đến công việc khác của chúng ta.”
“Nhưng điểm mâu thuẫn này cần có lời giải thích hợp lý mới được.” Hàn Lượng nói.
Tôi nói, “Còn nhiều chuyện chưa biết, rất khó để suy đoán, nhưng lời giải thích hợp lý có rất nhiều. Chẳng hạn như sau khi tử vong, thi thể vẫn luôn được giữ trong môi trường ấm.”
“Có lý.” Sư huynh nói, “Nhưng khu vực các tỉnh miền Trung của chúng ta hầu như đều không ấm, thời tiết thế này, nhiệt độ trong nhà cũng không được khoảng 20°C như xuân thu nữa. Sai lệch sáu tiếng đồng hồ, vả lại đã xác định thi thể được chuyển đến lúc 3 giờ sáng, trước khi chuyển, co cứng tử thi đã hình thành rồi, việc này rất khó giải thích được.”
“Tạm gác qua một bên đi, còn rất nhiều việc phải làm.” Tôi nói, “Việc cần thiết bây giờ không phải giải thích điểm mâu thuẫn về thời gian tử vong mà là xác định nguyên nhân tử vong và nhận dạng nạn nhân.”
Nạn nhân gần như trần trụi nên không có vật dụng gì có thể dùng để nhận dạng danh tính. Ngay cả chiếc qυầи ɭóŧ còn sót lại kia cũng không có thương hiệu nhãn mác gì, thật sự không biết bắt đầu từ đâu.
Chúng tôi không bỏ cuộc, kiểm tra kỹ bề mặt da của thi thể, hy vọng phát hiện đặc điểm nào đó có thể nhận dạng danh tính nạn nhân, đồng thời tìm kiếm vết thương ngoài da của thi thể.
“Bên sườn phải của nạn nhân có vết sẹo!” Sư huynh thốt lên.
Da của nạn nhân rất đẹp, cũng không phải sẹo lồi, vết sẹo bên sườn phải nạn nhân như ẩn như hiện, lẫn vào trong đường vân da. Nếu không phải sư huynh tinh mắt, rất có khả năng sẽ bị bỏ sót.
“Vết mổ bên sườn?” Tôi lẩm nhẩm, trong đầu lướt qua các loại phẫu thuật khác nhau, “Phẫu thuật gì thì mổ từ bên sườn nhỉ? Mổ thận?”
“Lát nữa mổ khoang bụng ra thì biết ngay, không phải sao?” Sư huynh suy nghĩ rất đơn giản và trực quan.
Tôi gật đầu, tiếp tục kiểm tra bên ngoài thi thể. Thi thể gần như không có vết thương bên ngoài nào, đặc biệt là những nơi dễ chịu thương tổn như cổ, mũi cũng không nhìn thấy vết thương nào. Vết thương duy nhất chính là các ngón tay của nạn nhân.
Tất cả những đầu ngón tay của nạn nhân đều bị rách da. Nhưng vì thời tiết giá lạnh, không thấy bị chảy máu. Miệng vết thương trắng bợt, lộ ra những tơ máu nhạt nhạt bên trong. Thậm chí có hai ba ngón tay mất hết móng, lớp biểu bì màu đỏ tươi dưới móng lộ hẳn ra ngoài.
“Xem ra những miệng vết thương này đều còn rất mới.” Sư huynh nói.
“Xem ra những miệng vết thương này từng bị người khác lau chùi xử lý. Vì người đã chết, trời lại lạnh nên mới xuất hiện tình trạng trắng bợt như thế này.” Tôi nói.
“Biết đâu có khả năng khác.” Lâm Đào nói.
Tôi và sư huynh nhìn Lâm Đào đầy trông đợi.
Lâm Đào nói, “Lúc nhỏ tôi có nghe mẹ nói, có một loại ma chuyên cắn vào móng tay người. Chỗ chúng tôi có một hàng xóm, mỗi khi vào màn chuẩn bị ngủ thì ngón tay đều rách ra. Hôm sau vừa lành lại, đến tối lại rách. Sau này mẹ của người hàng xóm đó rước một bức tượng Phật về để trong nhà mới hết.”
“Hừ!” Tôi và sư huynh đồng thanh tỏ ý coi thường.
“Thật đấy!” Lâm Đào trợn mắt nói.
Tôi không thèm để ý Lâm Đào, nói, “Vết thương này thật sự phải chú ý. Tuy vết thương nhẹ, không dẫn đến tử vong, nhưng cơ chế hình thành thế nào chưa biết.”
“Có khi nào hung thủ biết chúng ta sẽ quan sát tình trạng tím tái trên đầu ngón tay để phán đoán nạn nhân có trải qua quá trình ngạt khí hay không nên cố ý phá hoại các đầu ngón tay?” Sư huynh đoán.
Tôi lắc đầu, nói, “Lớp biểu bì bên dưới móng vẫn còn, chỉ có đầu ngón tay bị thương.”
“Vậy thì lạ quá.”
“Vả lại, không tồn tại dấu hiệu ngạt khí.” Tôi chỉ vào thi thể, nói, “Cơ chế gây ra ngạt khí cơ học có chín cách: siết cổ, thắt cổ, chết đuối, ngạt thở, nghẹn, bịt đường thở, bóp cổ, còn có khoang bụng bị đè ép và ngộp thở do tư thế. Theo tình trạng thi thể, ngoài nghẹn và ngạt thở ra thì những cái khác đều có thể loại trừ.”
“Thi thể không có dấu hiệu ngạt khí rõ rệt.” Sư huynh nói, “Biểu bì bên dưới móng tay bình thường, môi bình thường, mí mắt tái nhợt, rõ ràng cả nghẹn và ngạt thở đều không phải.”
“Tôi không đợi được nữa.” Dứt lời, tôi mở khoang bụng của nạn nhân ra.
Cắt sụn sườn của nạn nhân, lấy xương ức ra, mở mạc nối lớn của ổ bụng, toàn bộ khoang bụng của nạn nhân lộ ra trước mắt chúng tôi. Nhìn tổng thể rất bình thường.
Thứ nhất, sắp xếp bình thường, không có cơ quan nội tạng nào nằm sai vị trí; thứ hai, bề ngoài bình thường, không có vết rách vỡ nào, trong khoang bụng cũng không có tụ máu và chất dịch nào.
“Xem ra không giống ngoại thương dẫn đến tử vong, cũng không có dấu hiệu ngạt khí.” Sư huynh hơi hoảng loạn.
99% sau khi giải phẫu thi thể, pháp y liền đoán được phần nào nguyên nhân tử vong ngay. Nhưng cho đến hiện tại, nguyên nhân tử vong của thi thể này là gì, chúng tôi vẫn chưa có chút đầu mối nào.
Tôi không vội lấy nội tạng của nạn nhân ra, mà tỉ mỉ tách phần cổ ra trước, kết quả không ngoài dự đoán, phần cổ nạn nhân không hề chịu tác động của bất kỳ ngoại lực nào, bình thường đến không thể bình thường hơn.
Tôi và sư huynh tiếp tục cùng nhau mở hộp sọ nạn nhân, cả bộ não cũng bình thường đến không thể bình thường hơn.
“Chuyện… chuyện gì thế này?” Sư huynh mở màng tim nạn nhân, quan sát kỹ, “Cũng không giống đột tử, thường thì đột tử do lên cơn nhồi máu cơ tim, nhưng tim người này vô cùng bình thường, cả phù tim, nhiễm mỡ gì đó đều không có.”
Tuy có rất nhiều bệnh có thể dẫn đến tử vong, cần xét nghiệm bệnh lý pháp y để xác định, nhưng thông thường, thi thể bị như vậy, tim đều có ít nhiều thay đổi, chẳng hạn như tim phù lớn, vách tim dày lên… đều có thể nhìn thấy bằng mắt thường và có thể đoán được căn bệnh.
Tôi cũng thấy rối rắm, đưa tay sờ vào đốt sống cổ của nạn nhân, xem thử có phải lực trượt do ma sát trên cổ dẫn đến chấn thương cột sống mà tử vong hay không, nhưng đốt sống cổ không hề bị thương.
“Nhìn chung, chúng ta vẫn chưa tìm ra nguyên nhân tử vong.” Tôi nói, “Con người tử vong, không ngoài sáu loại khả năng. Một là bệnh tật, bao gồm cả già yếu mà chết, nhưng nạn nhân nhìn qua chỉ có 30 đến 40 tuổi, giữ gìn sức khỏe rất tốt, cơ quan nội tạng đều bình thường; hai là ngộ độc, trong thực quản nạn nhân không có chất nôn mửa, cũng không có các dấu hiệu thay đổi thường thấy khi ngộ độc như vết hoen tử thi, điểm xuất huyết, đồng tử…; ba là ngạt khí, lúc nãy đã loại trừ rồi; bốn là ngoại thương, cũng đã loại trừ; năm là điện giật chết, trên thi thể không có vết điện giật, không phù hợp; sáu là do nhiệt độ, những người có mặt ở đây đều đã nhất trí, không phù hợp với đặc điểm của nạn nhân chết cóng.”
“Không phù hợp với cái nào cả.” Sư huynh thở dài.
Tôi nói, “Đừng vội, cũng có khả năng trúng phải chất độc đặc biệt nào đó, hoặc có bệnh nào đó mà mắt thường không thể nhìn ra dẫn đến tử vong. Chớ quên, chúng ta vẫn còn rất nhiều phương pháp hỗ trợ.”
“Vậy hai người chúng ta lấy mẫu gan đi, một phần đưa đi xét nghiệm độc tố, một phần đưa đến chỗ Trưởng khoa Phương Tuấn Kiệt tiến hành xét nghiệm bệnh lý.” Sư huynh nói.
Tôi gật đầu, bắt đầu lấy nội tạng ra theo trình tự và lấy mẫu từng nội tạng một.
Khi lấy thận, tôi mò tới mò lui trong ổ thận bên trái, chợt ngây người nói, “Không có thận trái! Nạn nhân thiếu một quả thận!”
“Hả?! Có khi nào là do bọn trộm nội tạng làm không?!” Lâm Đào nói.
“Cậu ngốc à.” Tôi nói, “Làm khoa học bao nhiêu năm nay, lại còn nói đến săn nội tạng? Hơn nữa, trộm nội tạng mà không để lại vết thương? Dùng siêu năng lực lấy ra chắc?”
“Chẳng phải có vết sẹo đó sao?” Lâm Đào nói, “Không đúng, vết sẹo đó lành rồi.”
Tôi cười cười lắc đầu, nói, “Vết sẹo này soi kỹ cũng nhìn không rõ, chắc là từ ba năm trước rồi. Chẳng lẽ người này từng bán thận?”
Sư huynh nói, “Không đúng, vết sẹo là ở bên phải mà? Nhưng bị mất là thận trái! Đâu có lý nào lấy thận trái mà lại mổ từ bên phải?”
Tôi ngẩn ra hồi lâu, đưa tay mò vào trong khoang bụng nạn nhân lần nữa rồi nói, “Không có bất kỳ chỉ khâu phẫu thuật hay vết may nào cả. Người này bẩm sinh chỉ có một quả thận!”
“Vậy vết mổ bên phải là sao?” Sư huynh vừa nói xong thì lấy quả thận bên phải ra.
“Trên thận phải rõ ràng có vết sẹo khâu hậu phẫu thuật, thậm chí còn thấy được ít chỉ khâu vẫn chưa tiêu hết.”
“Nếu đúng là vậy”, tôi thở dài nói, “vết sẹo bên phải là do làm phẫu thuật thận. Người này chỉ có một quả thận, nhưng tiếc thay quả thận duy nhất này lại xuất hiện khối u, không còn cách nào khác, không thể cắt bỏ hoàn toàn, chỉ có thể tiến hành phẫu thuật tách khối u.”
“Có ý gì? Vì sao không thể cắt bỏ hoàn toàn?” Lâm Đào hỏi.
“Vị trí của thận quá sâu, nếu là khối u ác tính thì không thể nào cắt sạch được.” Tôi nói, “Với người bình thường mà nói, cách tốt nhất là cắt bỏ một quả thận, quả còn lại vẫn có thể duy trì chức năng của nó. Nhưng với người chỉ có một quả thận, không thể cắt bỏ quả thận duy nhất của anh ta được, cũng không thể giữ khối u ác tính kia lại, vì vậy chỉ có thể tiến hành phẫu thuật tách khối u. Nhìn vết sẹo này, chính là vết sẹo sau khi thận được lấy ra, tách bỏ khối u rồi trả lại vị trí ban đầu.”
“Bây giờ y học đã phát triển đến thế cơ à?” Lâm Đào nói, “Cơ quan nội tạng lấy ra lấy vào như trò chơi thế này.”
“Không giống trò chơi đâu.” Tôi nói, “Theo tôi được biết, loại phẫu thuật này chỉ một, hai bệnh viện làm được thôi, những ca thành công cũng không nhiều.”
“Người này xem như sống sót sau kiếp nạn rồi, nhưng sống rồi lại gặp một kiếp nạn khác.” Lâm Đào nói, “Đáng tiếc, thật đáng tiếc!”
“Theo tôi thấy, không chỉ là đáng tiếc đâu.” Tôi cười thần bí, “Đã có cách nhận dạng danh tính hay như thế, sao không lập tức cử người đi làm rõ danh tính nạn nhân đi?”
Lâm Đào sửng sốt, “Đúng quá! Tôi đi thông báo cho điều tra viên ở Phòng Cảnh sát đường sắt ngay đây. Kiểm tra những người phẫu thuật tách khối u thận thành công vào ba năm trước.”
“Đợi đã.” Tôi gọi Lâm Đào lại trước khi cậu ta chạy ra ngoài, “Đợi chúng tôi xem xong khớp mu đã, có thể xác định mục tiêu cần tìm chính xác hơn.”
Để tránh chậm trễ, chúng tôi lập tức lấy khớp mu của nạn nhân ra, sau khi tách các mô mềm đã ước tính được tuổi tác của nạn nhân. Tuy từng làm phẫu thuật, tuy nạn nhân giữ gìn sức khỏe rất tốt, nhưng nhìn vào khớp mu có thể thấy, anh ta chỉ có 31 tuổi, không hợp với gương mặt trông giống gần 40 kia.
“Đi đi, người từng phẫu thuật tách khối u thận thành công, khoảng 30 tuổi.” Tôi cười, hất cằm với Lâm Đào, tỏ ý cậu ta có thể đi thông báo cho điều tra viên rồi.
*
Sau khi lấy từng bộ phận ra, ghi chú, chụp ảnh, cố định xong, chúng tôi chia thành hai hướng đưa mẫu đến Sở Cảnh sát tỉnh và khoa Pháp y để tiến hành hóa nghiệm độc tố và xét nghiệm bệnh lý pháp y.
Tuy chúng tôi đã dán nhãn “khẩn cấp”, dặn đi dặn lại là phải nhanh chóng đưa ra kết luận, nhưng vẫn nhận được câu trả lời là nhanh nhất phải sáng hôm sau mới có kết quả được.
Về việc điều tra danh tính của nạn nhân, cần đến các bệnh viện lớn ở Bắc Kinh, Thượng Hải để tiến hành, cũng cần một thời gian nhất định. Vụ án vì thế mà bị trì hoãn.
Sau khi đưa mẫu đi xét nghiệm, tôi chợt nhớ ra một chuyện đáng chú ý.
“Đi thôi, đến nơi làm việc của công nhân bảo trì đường sắt ở gần hiện trường.” Tôi nói với Hàn Lượng.
“Sao vậy? Muốn tìm người báo án để tìm hiểu tình hình à?” Hàn Lượng lười biếng vươn vai nói.
“Đúng vậy.”
Suốt chặng đường im lặng, xe chúng tôi đến dưới một tòa nhà gạch, trước cổng treo một tấm bảng lớn: Đường sắt Long Phiên đoạn số 6.
Lão Bát đang vắt tréo chân, cầm một ly trà, ung dung tự đắc ngồi trước máy tính. Thấy ba người chúng tôi đến thì lật đật đứng dậy, nói, “Chào các lãnh đạo, còn việc gì nữa sao?”
“Trí nhớ tốt thật, còn nhớ chúng tôi.” Tôi cười cười, ngồi xuống chiếc ghế bằng gỗ bên cạnh, đưa tay mời anh ta ngồi.
“Có việc gì thế ạ?” Lão Bát hỏi.
Tôi chỉ túi dụng cụ treo trên eo anh ta, nói, “Tôi có hứng thú với thứ này, có thể cho tôi xem thử chút không?”
Lão Bát không chút chần chừ, mở khóa dây thắt lưng trên bụng, đưa túi dụng cụ cho tôi.
Đây là một sợi dây lưng da bình thường, giữa sợi dây treo một túi đựng dụng cụ chia thành nhiều ngăn, mỗi ngăn đều treo một loại dụng cụ.
Nếu bỏ dụng cụ vào trong túi, cầm trên tay, hiển nhiên không tiện như đeo bên eo.
Tôi quét mắt qua vài món dụng cụ, liền lấy một vật giống chiếc búa ra, hỏi, “Đây là cái gì?”
Lão Bát nói, “Búa sửa đường sắt, đây là dụng cụ quan trọng nhất đấy.”
Chiếc búa có cán gỗ, đầu búa bằng gang, rất cứng và nặng. Một đầu búa có hình vuông, đầu còn lại trông giống như chiếc dùi, mũi dùi rất nhọn. Nối hai đầu búa và dùi lại là thân búa hình tròn, thân búa nối với chiếc cán bằng gỗ. Mặt bên của chiếc búa có một ký hiệu nhô lên, phía trên là ba phần tư hình tròn, phía dưới là hình giống như chữ “thượng” (1), tạo thành ký hiệu đường sắt.
(1) Chữ “thượng” (上): chữ Hán.
Hình dạng vết thương trên đầu ba nạn nhân án liên hoàn nhóm A và chị Bảo chợt hiện lên trong đầu tôi.
Tôi vừa sờ từng phần một của chiếc búa sửa đường vừa nói, “Có cạnh, hình nón, nửa hình tròn.”
Lâm Đào đứng bên cạnh nhìn vẻ mặt và động tác kỳ lạ của tôi, không hiểu chuyện gì. Đột nhiên cậu ấy chợt hiểu ra.
Tôi quay đầu nhìn Lâm Đào, cả hai đồng thanh nói, “Giống hệt!”
“Búa sửa đường mà công nhân bảo trì đường sắt các anh dùng đều như thế này à?” Tôi hỏi Lão Bát.
Vẻ mặt Lão Bát mờ mịt, nói, “Mấy nghìn công nhân bảo trì đường sắt chúng tôi đều được phát búa, tất nhiên là giống nhau rồi.”
“Cảm ơn.” Tôi vui mừng quá đỗi, tạm biệt ra về.
“Ý anh nói, hung thủ của án liên hoàn nhóm A là công nhân bảo trì đường sắt?” Hàn Lượng hỏi khi chúng tôi lên xe.
Tôi gật đầu, nói, “Thật sự đã trút bỏ được một gánh nặng trong lòng! Tôi vẫn luôn không hiểu hung khí rốt cuộc là gì! Hôm nay đã biết, chắc chắn chính là chiếc búa sửa đường!”
“Nhưng làm sao anh lại nghĩ được vậy?” Lâm Đào hỏi.
Tôi nói, “Chắc là ý trời. Hôm nay, khi tôi đến hiện trường, thấy vật này treo trên eo Lão Bát. Tôi liền nghĩ ngay đến vết trầy bên trong tủ quần áo khi chị Bảo bị hại.”
“Tôi nhớ ra rồi.” Lâm Đào nói, “Lúc đó chúng ta còn nghĩ, vì sao hung thủ trốn trong tủ quần áo, dùng vật cứng gì để vạch lên vách tủ, còn vạch một mảng lớn thế kia!”
“Hiển nhiên là do vô ý, hơn nữa vạch lên vách trong cửa tủ, là một vật cứng có kích thước khá lớn.” Tôi nói, “Nếu hung thủ cũng đeo túi đựng dụng cụ trên eo, ngồi trong tủ quần áo, khẽ cử động một cái thì túi dụng cụ cũng sẽ để lại dấu vết trên vách tủ rồi.”
“Nhưng anh trực tiếp tìm đến Lão Bát như thế, không sợ anh ta chính là hung thủ à?” Lâm Đào hỏi.
Tôi lắc đầu, “Tôi có thể khẳng định, không phải anh ta.”